Vermaak, vertier en een vergrijp. Hier staat amusement centraal! Op de plek waar de Bergweg en de Benthuizerstraat samenkomen verrees in 1901 een Zuid-Afrikaans openluchtmuseum, in 1908 de eerste bioscoop van Rotterdam-Noord, in 1935 een modern theater, en opende in 1973 het elektronica-walhalla van Correct. De “grandioze opening” van Correct werd verricht door TV-persoonlijkheid Ted de Braak.
Foto: Ted de Braak opent Radio Correct, Bergweg 110 (Foto: Ary Groeneveld, 1973). Collectie Stadsarchief Rotterdam
Aad Koster
AudiospelerHistoricus Aad Koster (73) groeide op vlak bij de Bergweg. Hij bewaart dierbare herinneringen aan het pand dat veel Rotterdammers hebben leren kennen als de winkel van Correct.
Roland Vonk
AudiospelerRadiomaker Roland Vonk (61) woont nu zo’n 38 jaar in zijstraten van de Bergweg. Eén plek op die Bergweg heeft al indruk op hem gemaakt toen hij nog maar een klein jongetje was.
Wat doet een ‘Zuid-Afrikaanse boerenwoning’ op de Bergweg? Rond 1900 woedde er een oorlog in Zuid-Afrika. Bij deze ‘Boerenoorlog’ streed het Britse Rijk tegen de Boeren, de nazaten van Nederlandstalige kolonisten. In Nederland was er grote steun voor de Boeren. De president van Transvaal, Paul Kruger, werd hier dan ook met alle egards ontvangen. Ter gelegenheid van zijn bezoek aan Rotterdam, werd bij de splitsing van de Bergweg en de Benthuizerstraat een Afrikaner ‘pioniersdorp’ nagebouwd.
Zuid-Afrikaanse tentoonstelling Bergweg (1901), Collectie Stadsarchief Rotterdam
Dezelfde plek, een paar jaar later. De ‘Boeren’ hadden de oorlog verloren, maar de sympathie voor de Afrikaners bleef. Daarom kreeg dit café-restaurant en zalencomplex de naam ‘Transvalia’. Links zien we de Benthuizerstraat, rechts de Bergweg. In het gedeelte met de grote luifels werden de eerste films van Rotterdam-Noord vertoond. Zo ontstond ‘Bioscoop Transvalia’.
Straatbeeld Bergweg/Benthuizerstraat (1908), © Collectie Uitgeverij H.A. Voet
Nog een paar jaar later. Inmiddels is het gebouw Transvalia verbouwd en vergroot. Het straatbeeld ziet er gezellig uit, maar schijn bedriegt. De foto is genomen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Je ziet het aan de witte strepen op de lantarenpalen. ’s Avonds en ’s nachts waren de straten verduisterd, om te voorkomen dat geallieerde piloten zich konden oriënteren. Om te voorkomen dat mensen in het donker tegen palen zouden botsen, waren er strepen op aangebracht.
Straatbeeld Bergweg/Benthuizerstraat (±1943), © Collectie Uitgeverij H.A. Voet
De nieuwbouw van theater/bioscoop Victoria verving in 1935 bioscoop Transvalia. Het oude bioscoopje aan de Bergweg moest vanwege bouwvalligheid worden afgebroken. De nieuwe bioscoop, ontworpen door architect Jac. van Gelderen, bood plaats aan 752 man. Er werden in eerste instantie ook theatervoorstellingen gegeven.
Exterieur en interieur theater/bioscoop Victoria (1935), Privé-collectie
Bioscoop Victoria was populair, mede doordat de bioscopen in het centrum door het bombardement waren vernietigd. Toen er in de Wederopbouw meer bioscopen bij kwamen, taande het bezoek aan de bioscoop aan de Bergweg. Daar kwam de concurrentie van de televisie bij. In 1971 sloot Victoria. Radio Correct kocht het pand, en transformeerde het in de grootste elektronica-winkel van Nederland.
Straatbeeld Bergweg thv Bloklandstraat (±1950), © Collectie Uitgeverij H.A. Voet
“Als Correct het niet heeft – vergeet het dan maar” – daarvoor kwamen klanten uit heel Nederland naar de Rotterdamse Bergweg. Met de verbouwing van bioscoop Victoria tot elektronica-warenhuis had Correct het entertainment-paradijs van een nieuwe tijd geschapen. Met een puike kleurentelevisie en een hifi-geluids-installatie hoefde je voor vermaak de deur niet meer uit.